مایکروسافت ، به تازگی از فایل سیستم های ReFS در کنار فایل سیستم های NTFS و FAT استفاده می کند. مایکروسافت از ReFS در کنار دو فایل سیستم قبلی در ویندوز سرور ۲۰۱۲ و ویندوز ۱۰ استفاده می کند . حال میخواهیم از مزایا و معایب و خصوصیات این فایل سیستم برای شما بگوییم .
ReFS همان Resilient File System است که در لغت فایل سیستم ارتجاعی معنی میشود. این فایل سیستم با استفاده از کدهایی که برای NTFS نوشته شده، طراحی شده است و البته هدف این نیست که سیستم فایل ReFS جایگزین NTFS شود بلکه مزایا و معایب خاصی درگنجانده شده است.
منظور از ارتجاعی یا Resilient که در این فایل سیستم جدید به کار برده شده است ، این است که ReFS از نظر آسیبپذیری داده نسبت به NTFS عملکرد بهتری دارد و به عنوان سیستم فایلی برای حافظههای حجیم و سرورها و ماشینهای مجازی، عملکرد و مقیاسپذیری بیشتری دارد.
حفاظت از داده ها با فایل سیستم ReFS
ReFS در Storage Spaces feature به کار رفته است و اگر دو هارددیسک به صورت آینهای (Mirror) داشته باشید و بخشی از حافظه معیوب شود و داده از بین برود، ویندوز به راحتی متوجه آن شده و از درایو قرینه داده را میخواند و جایگزین میکند. این ویژگی در ویندوز ۱۰ و ویندوز ۸.۱ موجود است.
اگر ReFS دادهی معیوبی را پیدا کند و راهی برای بازگردانی یا ریکاوری آن به حالت عادی را نداشته باشد، آن بخش را به سرعت حذف میکند و دیگر نیازی به Reboot کردن سیستم یا آفلاین کردن درایو معیوب نیست؛ این در حالی است که NTFS به این امور اضافی و وقتگیر نیاز دارد. کاربران ، معمولاً از ابزار چکدیسک ویندوز که از طریق Command و با دستور chkdsk فراخوانی میشود برای بررسی صحت و سلامت دادههای درایوها استفاده میکنند؛ اما اگر سیستم فایل ما ReFS باشد اساساً نیازی به چکدیسک نیست چرا که ReFS مجهز به ابزار اسکن خودکار و تصحیح خودکار داده است و مرتباً مشغول بررسی درایوهای سیستم است.
یکی دیگر از تفاوتهای بین این فایل سیستم ها، حین ویرایش متادیتا بروز پیدا میکند. در سیستم فایل NTFS زمانی که اطلاعات متادیتا مثل نام فایل را ویرایش میکنید، سیستم فایل تغییرات را در خود فایل اعمال میکند و اگر برق قطع شود ممکن است فایل از بین برود یا آسیب ببیند! اما در ReFS نسخهی جدیدی از متادیتای فایل تهیه میشود و این یعنی حتی اگر برق قطع شود هم متادیتای قبل پابرجاست. این روش ویرایش فایل اصطلاحاً copy-on-write گفته میشود که در سیستم فایلهای ZFS و BtrFS لینوکس پیادهسازی شده و اکنون اپل در APFS و مایکروسافت در ReFS مشابه آن را پیادهسازی کردهاند.
ReFS و کنار گذاشتن محدودیتهای NTFS
فایل سیستم NTFS بسیار فایل سیستم خوب و عالی است اما محدودیت های کهنه ای نیز برای خود دارد. مزیت های ReFS در نام فایل و حجم فایل بسیار بهتر از NTFS است .
در حقیقت در فایل سیستم هایی با فرمت NTFS اگر مسیر و نام فایل مجموعاً بیش از ۲۵۵ کاراکتر باشد، دسترسی به آن را غیرممکن میشود اما در ReFS نام و مسیر فایل میتواند ۳۲۷۶۸ کاراکتر باشد! توجه کنید که ویندوز ۱۰ محدودیت نامگذاری فایلها را از بین میبرد اما به شرطی که فایل در درایوهایی با فرمت ReFS قرار گرفته باشد.
اندازهی یک فایل در سیستم فایل NTFS به ۱۶ اگزابایت محدود میشود اما در ReFS محدودیت به ۲۶۲۱۴۴ اگزابایت تغییر کرده که در هر دو صورت برای کاربران معمولی و حرفهای محدودیت محسوب نمیشود.
در NTFS برای حفظ سازگاری از نام و مسیرهایی به سبک DOS 8.3 پشتیبانی میشود و میتوان آدرسی مثل C:\PROGRA~1 را مرور اما این آدرس در ReFS پشتیبانی نمیشود.
مزایای عملکردی ReFS نسبت به NTFS
مسألهی عملکرد درایوها موضوعی متفاوت از قابلیتها و امنیت داده است. ReFS بهترین انتخاب نیست اما در مواردی خاص عملکرد بهتری دارد. به عنوان مثال میتوانید دو درایو داشته باشید و یکی را برای عملکرد سریع و دیگری را برای استفادهی بهینه از حافظه تنظیم کنید. فایلهای کوچک روی درایو سریع و فایلهای بزرگ و دائمی روی درایو دیگر ذخیره میشود و ReFS این تصمیمگیری را به صورت هوشمندانه انجام میدهد.
ReFS در ویندوز سرور ۲۰۱۶ برای بهبود عملکرد برخی ابزارهای ماشین مجازی مثل ماشین مجازی Hyper-V مایکروسافت، بهینه شده است. به عنوان مثال از block cloning یا کپی کردن بلوکها برای کپی کردن ماشین مجازی پشتیبانی میکند و تنها با تهیه کردن یک کپی از متادیتای فایل و آدرسدهی آن به دیتای موجود، عمل کپی ماشین مجازی انجام میدهد. در حقیقت با ReFS میتوان چند فایل ظاهراً متفاوت داشت که همگی به یک دیتا آدرسدهی شدهاند و عملاً یکی هستند. با تغییر دادن فایلی که کپی شده، تغییرات به صورت جدا در بخشی دیگر از درایو قرار میگیرد و این یعنی نیاز به کپی کردن تمام دیتا نیست! فقط تغییرات در فایل جدید ذخیره میشود و به این ترتیب سرعت کار و میزان استفاده از دیسک کمتر میشود.
با ReFS نوشتن عدد صفر در خانههای یک حافظهی بزرگ برای ماشین مجازی در عرض چند ثانیه انجام میشود حال آنکه NTFS این فرآیند را در چند دقیقه انجام میدهد.
NTFS سریعتر و بهینهتر از ReFS
تمام ویژگیهای امنیتی داده و عملکردی به نفع ReFS نیست و هنوز زمان کنار گذاشتن NTFS فرانرسیده است. اولین مشکل این است که ویندوز را نمیتوان از درایوی با فرمت ReFS بوت کرد. ReFS مثل NTFS قابلیت فشردهسازی سیستم فایل و رمزگذاری را ندارد و همینطور لینکهای سخت، مشخصههای پیشرفتهی فایل، کاهش استفاده از دیسک از طریق حذف بلوکهای تکراری و محدودیتهای استفاده از دیسک نیز در آن وجود ندارد. ReFS از رمزگذاری در سطح فایل سیستم پشتیبانی نمیکند اما رمزگذاری کامل دیسک با BitLocker پشتیبانی میشود.
در ویندوز ۱۰ نمیتوان درایوی را به صورت ReFS فرمت کرد و تنها از طریق Storage Spaces است که میتوان از ReFS بهرهمند شد اما در ویندوز سرور ۲۰۱۶ این قابلیت فراهم شده است.